تأثیرات مثبت و منفی شایعات
نویسنده: جیل مک دانل ترجمه: سید محمد محسن امامت
اینو شنیدی؟
به کسی نگو، ولی …
واقعا نباید چیزی بگم، اما آیا میدونستی …
این بین خودمون بمونه …
شایعات همیشه بد نیستند. اگرچه عمدتاً در مورد کسی صحبت میشود که حضور ندارد، اما ممکن است همیشه بار معنایی منفی نداشته باشند. در ادامه بیشتر به این موضوع میپردازیم.
چرا این کار را میکنیم؟
پنجاه و دو دقیقه برابر است با حدود دو قسمت از یک سریال. بر اساس مطالعهای که در سال 2019 منتشر شده است، این مقدار زمانی است که یک فرد معمولی در روز صرف پرداختن به شایعات میکند. در طی زمانی که روز کاری خود را سپری میکنیم، اطلاعاتی را با دیگران به اشتراک میگذاریم که همان شایعات هستند. حتی مقالهای که اخیرا در مجله تایم منتشر شد، سال 2022 را «سال شایعات» اعلام کرد. در آن مقاله، آندریا مک دانل، دانشیار و مدیر برنامه ارتباطی در کالج پراویدنس، این نظریه را مطرح کرد که از زمان شروع همهگیری کرونا، سال 2022 اولین سالی بود که کارکنان دوباره از نزدیک با هم در ارتباط بودند. این نوع گفتوگو، مخصوصا شایعات متمرکز بر افراد مشهور، باعث میشود افراد یک موضوع مشترک برای بحث کردن داشته باشند.
شایعات از زمانیکه انسانها بودند، وجود داشته است.
فرانک تی مک اندرو، استاد روانشناسی، به انبیسی نیوز گفت: «به طور کلی در میان دانشمندان علوم اجتماعی (حداقل کسانی که نظریه تکامل را قبول دارند) پذیرفته شده است که شایعات احتمالا یک یادگاری از گذشته تکاملی ما هستند. برای زنده ماندن و انتقال ژنهای خود، تقریبا همیشه لازم بوده است که در مورد زندگی اطرافیان خود بدانیم. همچنین مارک لیری، استاد بازنشسته روانشناسی و علوم اعصاب در دانشگاه دوک، به مجله سلامت گفت که معتقد است «شایعهپراکنی یک غریزه انسانی است، زیرا زندگی ما عمیقا ریشه در گروهها دارد.»
شایعات میتواند نشان دهد که چه کسی در چارچوب هنجارهای فرهنگی عمل میکند، و از کسانی که خارج از خطوط حرکت میکنند، انتقاد میکند. مگان رابینز، دانشیار روانشناسی در دانشگاه کالیفرنیا میگوید: اگر فردی در یک جامعه یا حلقه اجتماعی، زیاد تقلب میکند و مردم شروع به صحبت در مورد آن شخص به شیوهای منفی میکنند… در این حالت انتقاد جمعی، باید به دیگران در مورد عواقب تقلب هشدار دهد. این انتقاد جمعی میتواند از نظر اخلاقی به کنترل مردم کمک کند.
چه موقع شایعه بد است؟
دنیس بورل، یکی از بنیانگذاران یک شرکت مشاوره که مربیگری رهبری و آموزش در محل کار را ارائه میدهد، میگوید شایعات اغلب تنها یک عامل برای فروپاشی تیم هستند. او میگوید مسئله خود شایعات نیست، اما این یک هشدار اولیه است مبنی بر اینکه ممکن است همه چیز به سمت رفتار غیرحرفهایتر حرکت کند. پس چگونه میتوان از وجه منفی شایعات دور ماند؟ از شریک شدن در بدبختیهای دیگران بپرهیزید. اگر به سوء نیت فرد شایعهپراکن پی بردید، هیچ خبری را منتقل نکنید و زیپ دهان خود را بسته نگه دارید.
چه موقع شایعه خوب است؟
حالا بیایید به نکات مثبت شایعات بپردازیم. اگر به دنبال برقراری ارتباط و پیوند بهتر با دیگران هستید، شایعات میتوانند به تسهیل آن کمک کنند. استیسی تورس، استادیار جامعهشناسی در دانشگاه کالیفرنیا، به مجله تایم میگوید: در به اشتراک گذاشتن تجربیات و این احساس که با مخاطب همسو هستید، صمیمیت به وجود میآید.
راب ویلر، استاد جامعهشناسی در دانشگاه استنفورد، میگوید که “بسیاری از شایعات ناشی از نگرانی برای دیگران است و اثرات مثبت و اجتماعی دارد. برای مثال درگیر شدن در شایعات میتواند برخی از ناامیدیها و سایر احساسات منفی ما را کاهش دهد، به خصوص وقتی متوجه میشویم فردی به شیوهای انحرافی رفتار کرده است.
وقتی یک همکار به شما میگوید که همکار دیگری در نوبت ترفیع گرفتن است. شاید این به شما انگیزه دهد تا بررسی کنید که برای ارتقای خود چه اقداماتی باید انجام دهید. یا شاید مدیر قدیمی بخش دیگری در حال بازنشستگی است و آنها فردی دیگر را برای ایفای این نقش استخدام کردهاند. این خبر تغییر میتواند انگیزهای برای شما باشد تا به این فکر کنید که چگونه بخشهای زیر مجموعه شما میتوانند عصر جدیدی از همکاری نزدیکتر را آغاز کنند.