چرا حواس‌مان از کارمان پرت می‌شود؟

همه می‌خواهند بازدهی بیشتری داشته باشند، اما توصیه‌های معمول برای ایجاد تمرکز در انجام کارها واقع بینانه نیست. به عنوان مثال، یک توصیه رایج که برخی مردم به آن پایبند هستند، این است: «تلفن خود را در بیشتر روز، حتی در هنگام صرف شام و قبل از خواب، کنار بگذارید. اما این برای کسانی که در حوزه شبکه‌های اجتماعی فعال هستند، اصلا راحت نیست. مهم نیست که یک گوشی هوشمند چقدر اعتیادآور است. مردم از آن برای تولید محتوا، انجام معاملات و یا یافتن شغل و غیره استفاده می‌کنند. با تکنولوژی یا بدون آن، همیشه حواس پرتی وجود خواهد داشت. راهکار این است که بدانیم چگونه با آن همزیستی کنیم و همچنان به اهداف خود برسیم. نیر ایال، نویسنده کتاب حواس‌پرتی می‌گوید: اگر تماشای برنامه تلویزیونی مورد علاقه خود یا گشت در شبکه‌های اجتماعی، زندگی روزانه شما را مختل نکنند، مشکلی ندارد. ایال می‌گوید: شما می‌توانید برای چنین فعالیت‌هایی وقت بگذارید. پس اگر در طول روز برای این دست فعالیت‌ها وقت دارید، از قبل برای آنها برنامه‌ریزی کنید و بدون احساس گناه از کاری که می‌کنید، لذت ببرید. ایال سه تصور غلط را مطرح می‌کند که در ادامه بدان می‌پردازیم.

1. علی‌رغم آنچه بسیاری از مردم فکر می‌کنند، تشخیص عوامل حواس‌پرتی آسان نیست.

سال‌ها پیش، ایال با هدفی روشن کارش را شروع کرد. او می‌خواست بزرگ‌ترین کارهایش را که در فهرستش بود، انجام دهد، به‌ویژه کارهایی که ضرب‌الاجل‌های فوری دارند. بنابراین او فهرست را مرور کرد و به خود گفت که ابتدا کارهای بزرگ را انجام خواهم داد. اتفاقی که افتاد، برعکس بود. به نوعی ذهنش او را فریب داد تا ابتدا ایمیل‌ها را چک کند و چند کانال در شبکه اجتماعی را بررسی کند. او فکر می‌کرد کارهای آسان را حذف خواهد کرد، بنابراین احساس می‌کرد دارد سخت کار می‌کند. ایال می‌گوید: چیزی که با انجام این کار متوجه نشدم، این بود که اجازه می‌دادم حواس‌پرتی مرا فریب دهد. من به جای کارهای سخت و مهمی که برای پیشبرد زندگی و شغلم باید انجام می‌دادم، کارهای فوری و آسان را انجام می‌دادم.

حواس‌پرتی پنهان عبارتند از فعالیت‌هایی که حس خوبی دارند، اما در درازمدت باعث رشد نمی‌شوند. از خود بپرسید که کدام کار در آخر روز به شما احساس پیشرفت می‌دهد. شاید پاسخ دادن به 20 ایمیل نتیجه خاصی نخواهد داشت. در عوض به احتمال زیاد از اینکه یک پروژه بزرگ و پر استرس را پشت سر گذاشته باشید، احساس شکرگزاری خواهید کرد.

2. ما علت اصلی حواس‌پرتی را اشتباه می‌دانیم.

ایال می‌گوید اکثر مردم رویدادهای بیرونی را به خاطر چرخه حواس‌پرتی روزانه خود سرزنش می‌کنند. این یک تماس تلفنی از طرف مادر بود که وقتم را گرفت و روزم را از مسیر عادی‌اش خارج کرد. یک ایمیل با موضوع فوریت‌دار بود که وقتم را گرفت. یک همکار بود که برای معاشرت یا استراحت در دفتر، وقتم را گرفت. ایال می‌گوید: مطالعات نشان می‌دهند که این موارد تنها 10 درصد از مواردی است که باعث حواس‌ پرتی‌مان می‌شود. 90٪ دیگر ناشی از محرک‌های داخلی مانند تنهایی، خستگی، فشار، اضطراب، و کسالت است. وقتی احساس ناراحتی می‌کنید، برای فرار از این احساس دست به هر کاری می‌زنید. پرداختن به محرک‌های درونی مانند اینکه چرا احساس استرس یا بی‌حوصلگی می‌کنید، به شما کمک می‌کند تا از حواس‌پرتی اجتناب کنید. به جای انجام بازی اینترنتی شاید فقط لازم باشد قدم بزنید یا در پی انجام یک پروژه کاری جدید باشید.

3. شما زمانی را برای کارهای جانبی در نظر نمی‌گیرید، بنابراین حواس‌پرتی بر شما حاکم می‌شود.

اگر بیشتر روزها احساس می‌کنید حواس‌تان پرت است، تقویمتان را بررسی کنید تا ببینید چه چیزی در آنجا نوشته شده است. از چه چیزی حواس‌تان پرت می‌شود؟ اگر پاسخ «هیچ» است به این علت است که فراموش کرده‌اید چند کار را برای روزتان بنویسید، وقت آن است که تقویم‌تان را تکمیل کنید. ایال می‌گوید: اگر برای زمان خود برنامه‌ریزی نکنید، فرد دیگری برای شما برنامه‌ریزی خواهد کرد. البته این بدان معنا نیست که شما باید یک لیست طولانی برای انجام کارها بنویسید. شما به چیزی نیاز دارید که یک مرز طبیعی برای زمان شما ایجاد کند – چیزی که شما را از نوشتن همه چیز باز دارد. ایال یک تقویم تایم باکس را توصیه می‌کند. این به شما امکان می‌دهد یک کار را به مدت زمان مشخصی اختصاص دهید تا هرگز بیش از حد مجاز را صرف نکند. او می‌گوید: با ایجاد یک تقویم تایم باکس، خود را مجبور به معامله می‌کنید. آیا می‌خواهم با بچه‌هایم وقت بگذرانم یا می‌خواهم در شبکه اجتماعی وقت بگذارم؟ آیا می‌خواهم زمانم را صرف کار کنم یا می‌خواهم یک بازی را از تلویزیون تماشا کنم؟» حواس پرتی‌ها آزاردهنده هستند اما رویدادهای اجتناب ناپذیری نیستند که ما را برای همیشه به دام بیندازند. گاهی اوقات آنها نشانه چیزی عمیق‌تر هستند و ما به بینش بیشتری نیاز داریم تا بفهمیم چه چیزی (یا چه کسی) روز ما را مختل می‌کند.