18 نشانه که میگوید شما هوش هیجانی بالایی دارید
نویسنده: تراویس بردبری مترجم: دکتر سید محمد محسن امامت
اندازهگیری هوش هیجانی به دلیل ماهیت ناملموس آن، میتواند دشوار باشد. اما دکتر تراویس بردبری دادههای میلیونها نفر را تجزیه و تحلیل کرده است تا به شناسایی رفتارهایی بپردازد که نشانههای هوش هیجانی بالایی هستند. او یافتههای خود را در ادامه این نوشتار ارائه میکند.
هنگامی که هوش هیجانی (EQ) برای اولین بار در بین مردم شناخته شد، به عنوان حلقه مفقودهای از یک یافته عجیب بود. این یافته بیان میداشت که افرادی که بالاترین سطح هوش (IQ) را دارند، تنها 20 درصد بهتر از افراد دارای IQ با سطح متوسط عمل میکنند، درحالیکه افراد با ضریب هوشی متوسط، در 70 درصد مواقع بهتر از افراد دارای ضریب هوشی بالا عمل میکنند. این یافته به شدت بر این فرض عمومی که IQ تنها منبع موفقیت است، سایه افکند. اکنون پس از دههها تحقیق، هوش هیجانی به عنوان عامل مهمی شناخته شده است که افراد برجسته را از بقیه افراد متمایز میکند؛ بهطوریکه میدانیم 90 درصد از افراد برتر دارای هوش هیجانی بالایی هستند.
هوش هیجانی، چیزی ناملموس در درون ماست که بر نحوه مدیریت رفتار و پیچیدگیهای اجتماعی و تصمیمگیری شخصی ما برای دستیابی به نتایج مثبت، تأثیر میگذارد. علیرغم اهمیت EQ، ماهیت نامشهود آن باعث میشود که به راحتی ندانید چقدر EQ دارید و در صورت کمبود آن، چه کاری میتوانید انجام دهید تا بهبود یابد. تستهای EQ باکیفیت (که از لحاظ علمی معتبر باشند) رایگان نیستند. بنابراین، دکتر تراویس بردبری، دادههای بیش از یک میلیون نفر را که TalentSmart آزمایش کرده است، تجزیه و تحلیل کرد تا رفتارهایی را که نشانه EQ بالا هستند، شناسایی کند. این رفتارها به شرح زیر هستند.
- واژگان عاطفی قوی دارید.
همه مردم احساسات را تجربه میکنند، اما تعداد کمی از افراد هستند که میتوانند آنها را در زمان وقوع، به درستی شناسایی کنند. تحقیقات ما نشان میدهد که تنها 36 درصد از مردم میتوانند این کار را انجام دهند. این مشکلساز است، زیرا احساسات بدون برچسب، اغلب به اشتباه درک میشوند و منجر به انتخابهای غیرمنطقی و اقدامات غیرسازنده میشوند. افراد با EQ بالا بر احساسات خود تسلط دارند، زیرا آنرا به خوبی درک کرده و از واژگان گستردهای از احساسات برای انجام این کار استفاده میکنند. درحالیکه بسیاری از مردم ممکن است خود را صرفا با احساس «بد» توصیف کنند، افراد باهوش هیجانی میتوانند تشخیص دهند که آیا احساس «تحریکپذیر»، «ناامیدی»، «سرکوب» یا «اضطراب» دارند. هرچه کلمه انتخابی شما دقیقتر باشد، بینش بهتری نسبت به اینکه دقیقا چه احساسی دارید، چه چیزی باعث آن شده است و چه کاری باید در مورد آن انجام دهید، خواهید داشت.
- نسبت به اطرافیان خود کنجکاو هستید.
افراد باهوش هیجانی نسبت به اطرافیان خود کنجکاو هستند و فرقی نمیکند که درونگرا باشند یا برونگرا. این کنجکاوی محصول همدلی، به عنوان یکی از مهمترین راههای رسیدن به EQ بالا است. هرچه بیشتر به دیگران اهمیت دهید، کنجکاوی بیشتری در مورد آنها خواهید داشت.
- شما از تغییر استقبال میکنید.
افراد با EQ بالا، انعطافپذیر بوده و دائما در حال سازگاری هستند. آنها میدانند که ترس از تغییر، فلجکننده است و تهدیدی بزرگ برای موفقیت و خوشبختی آنهاست. آنها به دنبال تغییری هستند که در گوشه و کنار در کمین است و در صورت وقوع این تغییرات، طرحی برای اقدام تشکیل میدهند.
- نقاط قوت و ضعف خود را میشناسید.
افراد با EQ بالا، فقط احساسات را درک نمیکنند. آنها میدانند که در چه چیزی خوب و در چه چیزی افتضاح هستند. آنها همچنین میدانند چه افراد و محیطهایی باعث موفقیتشان میشود. داشتن یک EQ بالا به این معنی است که شما نقاط قوت خود را میشناسید و میدانید چگونه به آنها تکیه کنید و از آنها به نفع خود استفاده کنید و در عین حال از ضعفهای خود جلوگیری کنید.
- شما قاضی خوبی برای درک شخصیت دیگران هستید.
مقدار زیادی از هوش هیجانی به آگاهی اجتماعی، یا توانایی درک دیگران و آنچه که آنها از سر میگذرانند، منتهی میشود. با گذشت زمان، این مهارت، شما را به یک قاضی استثنایی در مورد شخصیت تبدیل میکند. مردم برای شما رمز و راز نیستند. شما انگیزههای آنها را درک میکنید، حتی اگر از دید بسیاری، پنهان به نظر برسند.
- توهین کردن به شما سخت است.
اگر درک درستی از شخصیت خود داشته باشید، برای دیگران سخت است که رفتار توهین آمیز علیه شما داشته باشند. افراد باهوش هیجانی، دارای اعتماد به نفس و ذهنی باز هستند. حتی ممکن است خودتان را مسخره کنید یا به دیگران اجازه دهید در مورد شما شوخی کنند؛ زیرا میتوانید از نظر ذهنی، مرز بین شوخ طبعی و تحقیر را تفکیک کنید.
- میدانید چگونه (به خود و دیگران) نه بگویید.
هوش هیجانی یعنی اینکه بدانیم چگونه خودکنترلی کنیم و از اقدامات عجولانه اجتناب کنیم. نه گفتن در واقع یک چالش بزرگ خودکنترلی برای بسیاری از مردم است، اما «نه» کلمه قدرتمندی است که نباید از به کار بردن آن بترسید. وقتی زمان نه گفتن فرا میرسد، افراد باهوش هیجانی از عباراتی مانند «فکر نمیکنم بتوانم» یا «مطمئن نیستم» اجتناب میکنند. نه گفتن به یک تعهد جدید، به تعهدات فعلی شما کمک میکند و این فرصت را به شما میدهد که آنها را با موفقیت انجام دهید.
- اشتباهات گذشته را رها میکنید.
افراد باهوش هیجانی از اشتباهات خود فاصله میگیرند، اما این کار را بدون فراموش کردن آنها انجام میدهند. مکث بیش از حد بر روی اشتباهات خود، شما را مضطرب و خجالتی میکند، درحالیکه فراموش کردن کامل آنها باعث میشود مجبور به تکرار آنها شوید. کلید تعادل، در توانایی شما برای تبدیل شکستها به پازلهای بهبود و موفقیت نهفته است. این موضوع باعث میشود هر بار که زمین میخورید، دوباره به سمت جلو حرکت کنید.
- شما میبخشید و در ازای آن هیچ انتظاری ندارید.
وقتی کسی به طور خودجوش بدون اینکه انتظاری داشته باشد، چیزی را به شما هدیه میدهد، این تاثیر قدرتمندی بر جای میگذارد. به عنوان مثال ممکن است با فردی درباره کتابی گفتگوی جالبی داشته باشید و یک ماه بعد وقتی دوباره او را دیدید، آن کتاب را برایش هدیه بیاورید. افراد با EQ بالا، روابط قوی ایجاد میکنند، زیرا دائما به دیگران فکر میکنند.
- کینه ندارید.
احساسات منفی ناشی از نگه داشتن کینه در واقع یک پاسخ به استرس است. فکر کردن به این رویداد، بدن شما را به حالت جنگ یا گریز میفرستد، مکانیزمی برای بقا که شما را مجبور میکند بایستید و در صورت مواجهه با تهدید، بجنگید یا به سمت تپهها بدوید. هنگامی که تهدید، قریب الوقوع میباشد، این واکنش برای بقای شما ضروری است، اما زمانی که تهدید مربوط به قبل است، نگه داشتن آن استرس، بدن شما را تخریب میکند و میتواند در طول زمان، عواقب مخربی برای سلامتی داشته باشد. محققان دانشگاه اموری، نشان دادهاند که نگه داشتن استرس، باعث فشار خون بالا و بیماری قلبی میشود. کینه به این معنی است که شما استرس را حفظ کردهاید و افراد باهوش هیجانی میدانند که به هر قیمتی از آن اجتناب کنند. رها کردن کینه نه تنها باعث میشود احساس بهتری داشته باشید، بلکه میتواند سلامت شما را نیز بهبود بخشد.
- افراد سمی را خنثی میکنید.
افراد با EQ بالا، با کنترل احساسات خود، تعاملاتشان را با افراد سمی مدیریت میکنند. وقتی نیاز به مقابله با یک فرد سمی دارند، منطقی برخورد میکنند. آنها احساسات خود را شناسایی میکنند و اجازه نمیدهند، خشم یا ناامیدی به هرج و مرج منتهی شود. آنها همچنین دیدگاه افراد سمی را در نظر میگیرند و میتوانند راهحلها و زمینههای مشترک پیدا کنند. حتی زمانی که اوضاع کاملا از مسیر خارج میشود، افراد باهوش هیجانی میتوانند سخنان فرد سمی را (با ذرهای نمک!) بپذیرند تا اجازه ندهند آن شخص سمی، آنها را پایین بکشد.
- شما کمالگرا نیستید.
افراد با EQ بالا، کمال را هدف قرار نمیدهند؛ زیرا میدانند که کمال وجود ندارد. انسانها بنا به ذات خود خطاپذیر هستند. زمانی که هدف شما کمال باشد، همیشه با یک حس آزاردهنده شکست مواجه میشوید که باعث میشود بخواهید تلاش کردن را رها کنید یا کاهش دهید. شما در نهایت وقت خود را صرف افسوس خوردن برای کارهایی میکنید که نتوانستهاید به انجام برسانید و کارهایی که باید بهطور متفاوت انجام میدادید، به جای اینکه به جلو بروید و از آنچه به دست آوردهاید و در آینده خواهید داشت، هیجان زده باشید.
- قدر آنچه را دارید، میدانید.
وقت گذاشتن برای تفکر در مورد چیزی که برای آن سپاسگزار هستید، خلق و خوی شما را بهبود میبخشد؛ زیرا هورمون استرس کورتیزول را تا 23 درصد کاهش میدهد. تحقیقات انجام شده در دانشگاه کالیفرنیا، نشان داد افرادی که روزانه برای پرورش نگرش قدردانی، بر روی خود کار میکردند، خلق و خوی، انرژی و سلامت جسمانی بهتری را تجربه کردند.
- به خود استراحت میدهید.
به طور منظم به خود استراحت دادن و از هیاهوی کاری دور شدن، نشانهای از EQ بالا است؛ زیرا به شما کمک میکند در لحظه زندگی کنید و استرس خود را تحت کنترل داشته باشید. وقتی به صورت 24 ساعته خود را وقف کار میکنید، خود را در معرض سیل دائمی عوامل استرسزا قرار خواهید داد. فاصله گرفتن از کار و خاموش کردن تلفن، به بدن و ذهن شما استراحت میدهد. فناوری این انتظار را ایجاد میکند که شما باید دائم در دسترس باشید. وقتی ایمیل (یا پیامی در شبکه اجتماعی) دریافت میکنید که رشته افکارتان را پاره میکند و شما را به فکر کردن در مورد کار وادار میکند، لذت بردن از یک لحظه بدون استرس در خارج از محل کار، بسیار دشوار میشود.
- مصرف کافئین خود را محدود میکنید.
نوشیدن مقادیر زیاد کافئین باعث ترشح آدرنالین میشود و آدرنالین منبعی برای ستیز یا گریز است. مکانیسم ستیز یا گریز، پاسخ سریع برای تضمین بقا را جایگزین تفکر منطقی میکند. پاسخ سریع، زمانی که یک خرس شما را تعقیب میکند، بهترین کار است، اما زمانی که به یک ایمیل (پیام) کوتاه پاسخ میدهید، چندان خوب نیست. وقتی کافئین، مغز و بدن شما را در این حالت بیش از حد استرسزا قرار میدهد، احساساتتان بر رفتارتان غلبه میکند. افراد با EQ بالا میدانند که کافئین دردسرساز است و اجازه نمیدهند کافئین، آنها را از بین ببرد.
- خواب کافی دارید.
هنگامی که میخوابید، مغز شما به معنای واقعی کلمه، شارژ میشود، خاطرات روز را در هم میریزد و آنها را ذخیره میکند یا دور میاندازد، بهطوریکه هوشیار و سرحال از خواب بیدار میشوید. افراد با EQ بالا میدانند که وقتی به اندازه کافی نخوابند، خودکنترلی، توجه و حافظه آنها تقلیل میرود. بنابراین، خواب را در اولویت قرار میدهند.
- منفیبافی را متوقف میکنید.
هر چه بیشتر روی افکار منفی متمرکز شوید، قدرت بیشتری به آنها میدهید. بیشتر افکار منفی ما فقط در حد همین افکار هستند، و نه واقعیت. زمانی که احساس میکنید چیزی همیشه یا هرگز اتفاق نمیافتد، این فقط تمایل طبیعی مغز شما برای درک تهدیدها با افزایش فراوانی یا شدت یک رویداد است. افراد با EQ بالا، افکار خود را از واقعیتها جدا میکنند تا از چرخه منفیگرایی فرار کنند و به سمت یک دیدگاه جدید و مثبت حرکت کنند.
- به کسی اجازه نمیدهید شادی شما را محدود کند.
وقتی احساس لذت و رضایت شما از نظرات دیگران نشأت میگیرد، دیگر کنترل شادی خود را در دست ندارید. وقتی افراد با EQ بالا نسبت به کاری که انجام دادهاند، احساس خوبی داشته باشند، اجازه نمیدهند نظرات یا اظهارات ناپسند کسی آنرا از آنها بگیرد. اگرچه غیرممکن به نظر میرسد که نسبت به آنچه دیگران در مورد شما فکر میکنند، واکنش نشان ندهید، اما لازم نیست خود را با دیگران مقایسه کنید و همیشه میتوانید نظرات دیگران را (البته با ذرهای نمک!) داشته باشید. به این ترتیب مهم نیست که دیگران چه فکری میکنند یا انجام میدهند، عزت نفس شما از درونتان نشأت میگیرد.