جوراب‌های کثیف با انبوهی از اسباب‌بازی‌های لگو قاطی می‌شوند. کفش‌ها، بالش‌ها و مهره‌ها در گوشه‌ای از اتاق پر شده است. کتاب‌ها روی تخت‌خواب ریخته شده، سبد لباس به صورت وارونه بر روی دریایی از پارچه توری، اسپندکس و پلی‌استر قرار گرفته است. اتاق کودک پیش دبستانی‌ام مرا دیوانه می‌کند.
چگونه می‌توانیم بچه‌ها را برای تمیز کردن اتاقشان تشویق کنیم؟
- آن‌را ساده کنید.
جایی برای وسایل داشته باشید. وقتی برای همه چیز جایی وجود دارد، مرتب کردن آنها راحت‌تر است. لازم نیست پول زیادی را برای خرید یک سیستم پیچیده خرج کنید. جعبه‌ها و سبدهایی که از قبل دارید، برای این کار مناسبند. یک جعبه کفش می‌تواند اسباب‌بازی‌های لگو و یک سبد لباس، حیوانات عروسکی را در خود جای دهد.
موارد را به حداقل برسانید. وسایل و اسباب‌بازی کمتر کار شما را بسیار کمتر کرده و همچنین احتمال زمین خوردن بچه‌ها را کمتر می‌کند. برای این کار بهتر است به طور پنهانی، برخی اسباب‌بازی‌های بچه‌ها را در محل مناسبی نگهداری کنید. هر موقع آنها درخواست اسباب‌بازی‌های گمشده خودشان را داشتند، اسباب بازی مربوطه را به آنها بدهید. در این حالت دیگر اسباب‌بازی زیادی دور و بر کودک شما نیست. برخی بچه‌ها نیز ممکن است مثل بچه‌های من (سنین 3 و 5) مایل باشند که در صورت امکان، اسباب‌بازی‌های اضافه خود را برای بچه‌های نیازمند بدهند.
آن‌را به قسمت‌های کوچک تقسیم کنید. ایده تمیز کردن یک اتاق نامرتب، تا زمانی که آن‌را به قطعات کوچکتر تقسیم نکنید، بسیار سخت است (حتی برای بزرگسالان). ماریا آریاس، درمانگر کودکان، توصیه می‌کند که به بچه‌ها اجازه دهید خودشان یک کار را انتخاب کنند. “دخترم معمولا وقتی زمان تمیز کردن اتاقش می‌رسد، دچار تنش می‌شود، اما اگر از او بپرسم: «می‌خواهی با کتاب شروع کنی یا لباس؟ او یکی را انتخاب کرده و شروع می‌کند.” اغلب، کودکان به لیستی از وظایف، بهتر از دستورهای شفاهی پاسخ می‌دهند. می‌توانید به همراه فرزندتان، فهرستی از کارهایی که باید انجام دهید بنویسید، یا از یک برنامه تصویری برای بچه‌های کوچکتر که هنوز نمی‌توانند بخوانند، استفاده کنید. کیت پیزلی کندی، مربی عملکرد اجرایی و سازمان، توصیه می‌کند پروژه‌ای مانند تمیز کردن اتاق را به بخش‌های مبتنی بر زمان تقسیم کنید تا از سردرگمی جلوگیری شود. به عنوان مثال، می‌توانید یک تایمر را برای پنج دقیقه تنظیم کنید و بعد از آن، برای چند دقیقه‌ای استراحت کنید.
- آن‌را روتین کنید.
برخی از والدین می‌گویند برای اینکه بچه‌هایشان اتاق‌هایشان را تمیز کنند، جنگ قدرت یا مذاکره وجود ندارد. والدین بچه‌های 3 تا 12 ساله، یک چیز مشترک داشتند: زمانی‌که بچه‌هایشان خیلی کوچک بودند، یک روال تمیز کردن روتین ایجاد کردند.
جیل سدر، روان‌درمانگر و مربی والدین، توصیه می‌کند که نه تنها از بچه‌ها توقع داشته باشیم که در جوانی کارهای خانه را انجام دهند، بلکه باید برنامه‌ریزی آن‌را نیز در برنامه خود قرار دهند. به عنوان مثال، روال معمول می‌تواند این باشد که اتاق خواب خود را هر شنبه صبح، هر شب قبل از شام یا قبل از شروع یک فعالیت جدید، تمیز کنند. آنچه مهم است این است که روال یکنواخت باشد و بچه‌ها عواقب عدم مشارکت را بدانند (مثلا اگر این کار انجام نشود، نمی‌توانند به ژیمناستیک بروند یا از تلویزیون استفاده کنند).
- شفاف‌سازی کنید.
آریاس بر اهمیت بیان شفاف انتظارات و اهمیت آنها تاکید می‌کند. او موارد زیر را توصیه می‌کند:
- نشان دادن تصویری از اتاق تمیز فرزندتان.
- توضیح انگیزه پشت هدف. آریاس والدین را تشویق می‌کند تا با گفتن جمله‌ای مانند “بیایید اسباب بازی‌ها را برداریم تا کسی زمین نخورد.” (توجه: این کار بسیار متفاوت از جیغ کشیدن از درد یا تهدید به سوزاندن تمام لگوها هنگام پا گذاشتن روی یکی از آنها است.)
- دلایلی برای مفید بودن تمیز کردن اتاق بیاوریم، با گفتن جمله‌ای مانند: «وقتی اتاق تمیز است، می‌توانیم به موقع به مدرسه برسیم و جلوی معلمان و سایر دانش آموزان خجالت نکشیم.
- آن‌را سرگرم کننده کنید.
والدین، راهبردهای زیر را برای القای سرگرمی در فرآیند تمیز کردن اتاق بیان کردند.
- یک تایمر تنظیم کنید و به فرزندتان جرأت دهید که ساعت را بزند «شرط می‌بندم که نمی‌توانی در کمتر از پنج دقیقه این کار را انجام دهی!»
- “مسابقه” بگذارید تا ببینید چه کسی می‌تواند قسمت‌های بیشتری را تمیز کند، درحالی‌که به بچه‌های کوچکتر کمک می‌کنید.
- اسباب بازی‌ها را در یک کامیون کمپرسی بار کنید و به بچه‌ها اجازه دهید که کامیون، آنها را در سطل زباله خالی کند.
- بازی‌ای تحت عنوان “خدمتکار تمیز کاری” طراحی و اجرا کنید.
- با کنار گذاشتن اقلام خاص، مانند شکار همه چیزهای آبی یا هر چیز دور، یک بازی بسازید.
- آن‌را با ارزش کنید.
به گفته پیزلی کندی، “یک پاداش مثبت، هشت برابر سریع‌تر از یک پیامد منفی کار می‌کند.” پاداش می‌تواند به سادگی یک عدد برچسب یا تمجید شفاهی باشد. سِدِر موافق است که ستایش بسیار مهم است. او والدین را تشویق می‌کند هر زمان که فرزندانشان مسئولیت خرابکاری‌هایشان را بر عهده می‌گیرند، توجه داشته باشند، «و از این به عنوان زمانی برای ارتباط، تعامل، نشان دادن قدردانی و تشویق استفاده کنند.»